Już od 10 stycznia 2025 roku można składać wnioski na dofinansowanie projektu Ścieżka SMART – Projekty realizowane w konsorcjach. Nabór potrwa do 28 marca 2025 r. do godziny 16.00.
Dofinansowanie można uzyskać na realizację kompleksowych projektów z zakresu prac B+R, wdrożeń innowacji, rozwoju infrastruktury B+R, internacjonalizacji, rozwoju kompetencji pracowników i osób zarządzających przedsiębiorstwem oraz cyfryzacji i zazieleniania działalności przedsiębiorstw. Celem jest rozwijanie i wzmacnianie zdolności badawczych i innowacyjnych przedsiębiorstw przy wsparciu zaawansowanych technologii.
W projekcie mogą wziąć udział konsorcja, składające się z:
- dużych przedsiębiorstw lub
- dużych przedsiębiorstw i MŚP lub
- wyłącznie z MŚP lub
- dużych przedsiębiorstw i organizacji badawczych lub organizacji pozarządowych lub
- MŚP i organizacji badawczych lub organizacji pozarządowych lub
- dużych przedsiębiorstw i MŚP oraz organizacji badawczych lub organizacji pozarządowych.
Liderem konsorcjum może być wyłącznie przedsiębiorstwo (duże lub z sektora MŚP). Lider konsorcjum musi uczestniczyć w realizacji wszystkich modułów w ramach projektu.
Poza sektorem MŚP, dużymi przedsiębiorstwami, organizacjami badawczymi oraz pozarządowymi, o finansowanie mogą ubiegać się także:
- małe spółki o średniej kapitalizacji (small mid-caps) – czyli podmioty niebędące MŚP i zatrudniające do 499 pracowników, których roczne obroty nie przekraczają 100 mln EUR, a roczna suma bilansowa: 86 mln EUR,
- spółki o średniej kapitalizacji (mid-caps) – czyli podmioty zatrudniające nie więcej niż 3000 pracowników, niebędące MŚP ani small mid-caps.
Omówienie podstawowych założeń konkursu
Projekt ma charakter modułowy. Obligatoryjnym modułem (w przypadku konsorcjum z dużym przedsiębiorstwem) jest moduł B+R. W pozostałych przypadkach obowiązkowy będzie moduł B+R lub Wdrożenie innowacji. Pozostałe moduły mają charakter fakultatywny.
Należy jednak pamiętać, że w każdym module, po pierwsze: może wziąć udział maksymalnie 3 konsorcjantów, a po drugie: może w nich uczestniczyć inny skład konsorcjum. Wybór konsorcjantów następuje oczywiście przed złożeniem wniosku o dofinansowanie, co potwierdza załączona do wniosku o dofinansowanie umowa konsorcjum.
Moduły do realizacji w projekcie są następujące
- Moduł B+R – w ramach którego możliwe jest uzyskanie dofinansowania na realizację prac B+R (badań przemysłowych i prac rozwojowych lub tylko prac rozwojowych) celem opracowania innowacji produktowej i/lub innowacji w procesie biznesowym dotyczącej funkcji działalności przedsiębiorstwa w zakresie produkcji wyrobów lub usług. Minimalna wartość kosztów kwalifikowalnych modułu B+R to 3 mln PLN. Koszty kwalifikowalne modułu B+R muszą stanowić co najmniej 20% całkowitych kosztów kwalifikowalnych projektu. Wdrożenie wyników modułu B+R, niekoniecznie objętych finansowaniem w ramach przedmiotowego projektu, może zostać sfinansowane w ramach modułu Wdrożenie innowacji lub ze środków własnych.
- Moduł Wdrożenie innowacji – w ramach którego możliwe jest uzyskanie dofinansowania na wdrożenie w działalności przedsiębiorstwa wyników prac B+R w formie innowacyjnych produktów lub procesów biznesowych. W przypadku realizowania zarówno modułu B+R, jaki i Wdrożenie innowacji, limit 3 mln PLN odnosi się do jednego, wybranego modułu. Na realizację niniejszego modułu będzie udzielana tzw. dotacja warunkowa.
- Moduł Infrastruktura B+R – w ramach którego możliwe jest uzyskanie dofinansowania na inwestycję w infrastrukturę B+R niezbędną do realizacji agendy badawczej na rzecz tworzenia innowacyjnych produktów (wyrobów lub usług) lub procesów biznesowych.
- Moduł Cyfryzacja – w ramach którego możliwe jest uzyskanie dofinansowania na realizację inwestycji związanych z zastosowaniem rozwiązań cyfrowych w przedsiębiorstwie zmierzających do cyfryzacji produkcji, procesów w przedsiębiorstwie, jak i cyfryzacji produktów, usług, modelu biznesowego oraz zapewnienia cyberbezpieczeństwa.
- Moduł Zazielenienie przedsiębiorstw – w ramach którego możliwe jest uzyskanie dofinansowania na transformację przedsiębiorstwa w kierunku zrównoważonego rozwoju oraz gospodarki o obiegu zamkniętym, w tym rozwój nowych modeli biznesowych na to ukierunkowanych. W przypadku realizacji tego modułu przez dwóch konsorcjantów przedsięwzięcie powinno mieć charakter symbiozy przemysłowej (np. odpad wytwarzany przez jednego konsorcjanta może stanowić surowiec dla drugiego).
- Moduł Internacjonalizacja – w ramach którego możliwe jest uzyskanie dofinansowania na promocję zagraniczną produktów (wyrobów lub usług) pod marką produktową przedsiębiorstwa lub produktów będących własnością przedsiębiorcy lub planowanych do opracowania/wdrożenia w ramach projektu lub uzyskanie ochrony praw własności przemysłowej lub ich obronę w przypadku ich naruszenia.
- Moduł Kompetencje – w ramach którego możliwe jest uzyskanie dofinansowania na doskonalenie kompetencji pracowników i osób zarządzających w zakresie realizowanego projektu, zdobywanie przez nich nowych umiejętności oraz wiedzy, a także nabywanie kwalifikacji.
Wysokość poziomu dofinansowania uzależniona jest od wybranego rodzaju pomocy w ramach modułów, siedziby przedsiębiorstwa oraz statusu przedsiębiorstwa. W tym miejscu warto przypomnieć, że kluczowe jest prawidłowe określenie statusu przedsiębiorstwa. Przy określaniu wielkości podmiotu ubiegającego się o wsparcie, trzeba mieć na uwadze skumulowane dane przedsiębiorstw z nim powiązanych.
Łączna kwota wnioskowanego dofinansowania nie może przekroczyć 150 mln PLN na cały projekt. Udział kosztów kwalifikowalnych przedsiębiorstw w całkowitych kosztach kwalifikowalnych projektu musi wynosić minimum 50%.
Należy także pamiętać, że duże przedsiębiorstwa muszą zaplanować współpracę z MŚP w ramach projektu, aby uzyskać wsparcie. Współpraca ta może przyjąć rozmaitą formę, m.in. transferu wiedzy, powiązania kooperacyjnego, w tym: klastrów innowacyjnych (także eksportowych), sieci technologicznych, platform technologicznych, testowaniu wyników badań, testowaniu projektowanych urządzeń, płatnego stażu pracownika jednego przedsiębiorstwa w drugim przedsiębiorstwie itp. Podwykonawstwo nie będzie jednak uznawane jako forma współpracy.
Dodatkowo przedmiot projektu, który ma zostać objęty wsparciem w ramach finansowania ze Ścieżki SMART, musi wpisywać się w co najmniej jedną Krajową Inteligentną Specjalizację Krajowe Inteligentne Specjalizacje – Ministerstwo Rozwoju i Technologii – Portal Gov.pl.
Czynniki sukcesu, czyli o czym należy pamiętać?
Po pierwsze – pomysł. Czyli wykazanie, że rezultat projektu jest przełomowy poprzez uwydatnienie cech, które świadczą o innowacyjności rozwiązania i postępie technologii. W Ścieżce SMART nie chodzi wyłącznie (choć to ważne) o rozwiązanie zidentyfikowanych problemów grupy docelowej, czy usunięcie deficytu w ofercie rynkowej albo wypełnienie niedoboru w danym sektorze – postęp technologii musi być wyraźnie zaakcentowany i wynikać z wniosku o dofinansowanie.
Po drugie: kadra badawcza. Jeśli potencjalni beneficjenci wsparcia mają swoją kadrę, są zobowiązani ją wykazać w projekcie. Jeśli nie – należy pamiętać o podpisaniu warunkowych umów współpracy.
Po trzecie: zdolność finansowa. Zdolność członków konsorcjum do finansowej realizacji projektu, w tym sprawdzenie źródeł finansowania poszczególnych konsorcjantów będą szczególnie weryfikowane na etapie oceny wniosków o dofinansowanie.
Po czwarte: współpraca z jednostką naukowo-badawczą lub pozarządową – to istotne kryterium, które przyczynia się do zdobycia większej liczby punktów. Korzyści płynące ze współpracy z organizacjami badawczymi lub pozarządowymi mogą być znaczące i obejmować np. dostęp do zaawansowanej wiedzy i technologii. Współpraca z daną jednostką sprzyja także wprowadzaniu innowacyjnych pomysłów oraz metod pracy, które mogą poprawić efektywność i jakość realizacji projektu. Badania naukowe mogą np. prowadzić do nowych odkryć, które są kluczowe dla rozwoju branży. Długofalowa współpraca może także skutkować komercjalizacją wyników badań, co przyczynia się do wzrostu rentowności przedsiębiorstwa.
Warto również pamiętać o aspektach rankingujących projektu, które mogą mieć wpływ na to, czy wniosek ostatecznie zakwalifikuje się do dofinansowania bądź nie. Wśród kryteriów rankingujących wyróżnić można ekoinnowacje czy innowacje cyfrowe (istotne, by poziom innowacyjności był co najmniej krajowy), transformację rynku (chodzi o wskazanie, czy występująca w projekcie innowacja ma potencjał do zmiany istniejącego rynku lub wykreowania zupełnie nowego), społeczny charakter innowacji oraz uczestnictwo w Krajowym Klastrze Kluczowym.
Dlaczego warto złożyć wniosek o dofinansowanie?
Przede wszystkim stawka: alokacja konkursu wynosi 1 300 mln PLN, w tym 650 mln PLN przeznaczona jest na projekty realizowane przez konsorcja z udziałem dużego przedsiębiorcy, a drugie pół, bez jego udziału.
Należy też zwrócić uwagę na atrakcyjny, holistyczny charakter konkursu – w jednym wniosku można będzie realizować wiele modułów. Fakultatywne moduły są bardzo różnorodne, dzięki czemu sfinansować można wiele działań (np. w ramach internacjonalizacji), bez konieczności ubiegania się powtórnie o dofinansowanie np. w innym konkursie.
Ogólnokrajowy charakter przedsięwzięcia to również ogromny atut. Warto pamiętać, że w wielu regionach Polski nie ma aktualnie naborów dla przedsiębiorców, dlatego udział w tym konkursie może być dla niektórych firm jedyną szansą na pozyskanie dofinansowania dla planowanych przedsięwzięć.
Trzeba również wspomnieć o samym organizatorze konkursu. Narodowe Centrum Badań i Rozwoju działa wyjątkowo sprawnie przy ocenianiu projektów, co stanowi ważny aspekt dla firm, które jak najszybciej chciałyby uzyskać rozliczenie z tytułu poniesionych kosztów w ramach projektu.
Złożę wniosek i co dalej?
Ocena wniosku jest dwuetapowa. W pierwszym etapie komisja oceniająca projekty sprawdzi, czy spełnione zostały wszystkie kryteria obligatoryjne. Kluczowa jest ocena ekspertów Instytucji Zarządzającej czy projekt spełnia charakter badawczy (jeśli przewidziany jest w projekcie moduł B+R) lub czy prace B+R, na podstawie których zaplanowano wdrożenie innowacji produktowej i/lub procesowej w ramach modułu Wdrożenie innowacji, mają charakter badawczy, a wypracowane cechy rezultatu tych prac umożliwią wdrożenie planowanej innowacji. Na tym etapie nie ma możliwości dokonania żadnych poprawek i uzupełnień we wniosku o dofinansowanie, dlatego tak ważne jest, by projekt był przemyślany i doskonale napisany w najdrobniejszym szczególe w chwili jego złożenia.
W drugim etapie, poza oceną wniosków, przewidziane jest spotkanie z przedstawicielami komisji oceniającej projekty w ramach tzw. panelu ekspertów. Podczas spotkania może być obecnych maksymalnie 4 przedstawicieli lidera konsorcjum oraz po dwóch przedstawicieli każdego konsorcjanta, którzy powinni mieć pełną wiedzę o ocenianym projekcie. W etapie II komisja oceniająca może wzywać Wnioskodawcę do uzupełnień lub poprawienia swojego wniosku. Po tym czasie nie pozostaje już nic innego, jak oczekiwanie na decyzję!